28 Mart 2012 Çarşamba

Biyoloji Konu anlatımı 9. sınıf hücre madde alışverişi, Zarların geçirgenlikleri üzerine etkili faktörler, Maddelerin zardan geçiş hızları


Madde Alış-Verişi
Hücrelerin Bulundukları Ortamla Yaptıkları Madde Alış Verişi
        Hücrelerin yaşamlarının devamı bulundukları ortamdan ihtiyaç duydukları maddeleri alması ve bu ortama metabolik artıklarını vermesine bağlıdır.
        Maddelerin sitoplazmik ortam ile dış ortam arasında alış verişinde hücre zarı engelini aşmak gerekir . Hücre zarları seçici geçirgendirler . (Organel zarları da ( E.R. , Golgi , Lizozom , Mitekondri , Kloroplast vb.) seçici geçirgendir.) Bitki , mantar ve bakterilerde ayrıca çeper ve kapsül engeli de bulunur.
              
 Zarların geçirgenlikleri üzerine etkili faktörler
  • Elektriksel  uyarı :  Sinir , Kas hücreleri
  • Mekaniksel – Kimyasal uyarı :  Sinir , Kas  hücreleri
  • Hormonlar :  Sinir , Kas , Salgı hücreleri
  • İntraselular  sıvıda Ca fazlalığı : Sinir hücreleri
  • Nörotransmiter maddeler : Sinir , Kas , Salgı hücreleri
Maddelerin zardan geçiş hızları farklıdır. Bunun nedenleri
1-Maddelerin özellikleri
2-Zar yapısındaki farklılıklar (zar bileşenleri)
3-Kolaylaştırıcı ve engelleyici dış faktörlerin etkisiyle
Örnekler : 
  • Permaz glikozun zardan geçişini hızlandırır.
  • İnsülin zarların glikoza ilgisini (geçişini) arttırır.
  • Mitekondri zarı ileri derecede seçici geçirgendir.
  • Bakteri zarında  K ve Ca iyonları hızla geçerken mayada geçiş yoktur.
  • Bazı hormonlar maddelerin zarlardan geçişini uyarır.
  • Mekanik ve elektriksel uyaranlar zarlardan madde geçişini uyarır.
  • Bazı iyonlar zarlardan madde geçişini uyarır.
Hücreler diş ortamla gerçekleştirdikleri madde alış verişi şu şekillerde gerçekleşir
A)Pasif taşıma
B)Aktif taşıma
C)Endositoz-ekzositoz
A)Pasif  Taşıma 
Maddelerin enerji harcamadan yoğunluk farklarından dolayı hücre zarından doğrudan geçmeleridir.
Çeşitleri :
  • Difüzyon
  • b)Ozmos                
  • Kolaylaştırılmış Difüzyon
  • Diyaliz - Filtrasyon
I-Difüzyon
Maddelerin çok  yoğun ortamlardan az yoğun ortamlara kendi kinetik enerjileri ile yayılmalarına denir.
özellikleri
  • Maddeler çok yoğun ortamdan az yoğun ortama hareket ederler .
  • Geçişme moleküllerin kinetik enerjisiyle gerçekleşir.    
  • Ortamlar arasında zar gerekmez.
  • Zarın veya hücrelerin canlı olması gerekmez.
  • Hücre enerji harcamaz.
  • Geçişme iki ortam arasında madde yoğunluğu dengeleninceye kadar devam eder.
  • Metabolik zarlardan etkilenmezler.
  • Difüzyon hızı madde konsantrasyonu ile doğru orantılıdır.
Difüzyon Hızına Etki Eden Faktörler
  • Zardaki por sayısı .               
  • Basınç farkı
  • Geçişen molekül büyüklüğü.
  • Elektriksel  yük
  • Sıcaklık.                                
  • Yağda çözünme ve çözme yeteneği
  • Konsantrasyon farkı.             
  • Difüzyon yüzey genişliği
II-Osmoz :
Yarı geçirgen zarla çevrilmiş iki ortamda suyun çok olduğu yerden az olduğu yere zarı geçerek yayılmasına (geçişmesine) denir.
Özellikleri
  • Hücre ve cansız ortamlarda olabilir.
  • Enerji harcanmaz.
  • Geçişme suyun çok olduğu ortamdan az olduğu ortama doğrudur
  • Geçişme az yoğun ortamdan çok yoğun ortama doğrudur.
Hücreler Bulundukları Ortamlara Göre
A)    İzotonik ortam :     OB = TB   Su giriş ve çıkışı olmaz
B)    Hipotonik ortam :   OB > TB   Olursa su emilir
C)    Hipertonik ortam :  OB < Olursa su verilir
  • Geçişme iki ortam yoğunluğu dengeleninceye kadar devam eder.
  • Geçişme hava basıncı veya turgor basıncıyla engellenebilir.
  • Su molekülleri osmotik basıncın fazla olduğu yere doğru hareket ederler.
  • Ortamda çözünmüş maddelerin zara yaptığı basınçla oluşturdukları emme kuvvetine osmotik basınç denir.
  • Osmotik basınç arttıkça emme kuvveti artar.
  • Osmotik basınç birim hacimde çözünmüş madde miktarına bağlıdır.(doğru orantılıdır)
  • Osmotik basınç  plazmoliz olmuş hücrede fazla , Turgor olmuş hücrede azdır.
  • X kadar polisakkarit ten çok X kadar monosakkarit osmotik basıncı daha çok artırır.
  •  
Geçişme hızı bazı faktörlere bağlıdır.
  • Zardaki por sayısı
  • Geçişme yüzeyi
  • Isı
  • Yoğunluk farkı (madde konsantrasyonu)
  • Yağda çözünme ve çözme yeteneği
  • Basınç farkı . (İle doğru orantılı olarak hız artar.)
III-Kolaylaştırılmış  Difüzyon : 
Yağda çözünmeyen maddelerin geçişme şeklidir. Enerji harcanmayıp hücre zarındaki özel proteinlerin kontrolünde gerçekleşir.
Su ve yağda erimeyen maddeler (Glikoz , galaktoz vb.) hücre zarından geçişleri zar yapısında bulunan özel taşıyıcı proteinlerle gerçekleşir.
Özellikleri
  • Canlı hücrelerde gerçekleşir.
  • Hücre zarındaki özel taşıyıcı proteinler görev alır.
  • Enerji harcanmaz.
  • Madde taşınımı yüksek konsantrasyondan düşük konsantrasyona doğrudur.
  • Taşıyıcı protein miktarı difüzyon hızını etkiler.
  • Aynı taşıyıcı protein birden çok maddenin taşınımında rol oynar.
  • Difüzyon hızı madde konsantrasyonu ile doğru orantılı değildir. Bir noktadan sonra (taşıyıcıların doygun hale gelmesi) hız dengelenir ve sabit hızla devam eder.
Kolaylaştırılmış basit difüzyona benzer özellikleri
  • Enerji harcanmaz.
  • Her hücrede görülebilir.
  • Kinetik enerji kullanılır.
  • Madde taşınımı yüksek konsantrasyondan düşük konsantrasyonlara doğrudur
Kolaylaştırılmış difüzyonun aktif taşımaya benzer yönleri
  • Taşımada proteinlerin görev alması.
  • Doygunluk evresinden sonra geçişme hızının sabit kalması.
  • Canlı hücrelerde gerçekleşmesi.
  • Belirli maddelere özgü olması.
IV-Diyaliz ve Filtrasyonun özellikleri
  • İki ortam arasında basınç farkı vardır.
  • Madde geçişi yüksek basınçlı ortamdan az basınçlı ortama doğrudur.
  • Su ve suda çözünmüş maddelerin geçişidir.
  • Geçişme seçici geçirgen (biyolojik) zarlarda görülür.
  • Birim zamanda geçen madde miktarının bağlı olduğu faktörler.
  • Zardaki por sayısı    
  • Zarın geçirgenliği
  • İki ortam arasındaki basınç farkı
  • Geçişme yüzeyi

Not:Porlardan geçemeyecek kadar büyük moleküller geçiş yapamaz.                                                                                                                   
B)Aktif  Taşıma :
Enerji harcanarak maddelerin seçici geçirgen zardan az yoğun ortamlardan çok yoğun ortamlara taşınmasıdır.
Özellikleri 
  • Canlı hücrelerde gerçekleşir.( Bağırsak , Böbrek , Sinir hücreleri)
  • Enerji harcanır.
  • Enzimler görev yapar.
  • Enzim yapısını bozan faktörlere duyarlıdır. (Yüksek ısı , PH , İnhibitör)
  • Metabolizma hızına duyarlıdır. ( O2 azlığı , Düşük ısı vb.)
  • Aynı sistem birden çok maddenin geçişinde rol alabilir.
  • Sistem belli maddelere özgüdür.
  • Madde alınımı enzimlerin doygunluk anından itibaren sabit hızla devam eder.
  • Madde iletimi düşük yoğunluklardan yüksek yoğunluklara doğrudur.
  • Aktif taşımanın hızı soğuk , PH farkı , O2 azlığı , inhibitör lerle engellenir.
Aktif  taşıma geçen madde miktarındaki azalma nedenleri 
  • O2 azlığı olabilir.
  • İnhibitörler olabilir.
  • Isı artışı olabilir.
  • PH değişikliği olabilir.
  • Madde azalması olabilir.
Aktif  taşımada sabit taşıma hızının nedenleri ise
  • O2 fazlalığı olabilir.
  • Isının  0 C  den  35 C yükselmesi olabilir.
  • Aktivatör olabilir.
  • Zaman olabilir.
C)Endositoz ve eksositoz:
Özellikleri:
  • Canlı hücrelerde gerçekleşir.
  • Enerji harcanır.
  • Hücre çeperi taşımayan hücrelere özgü madde alış verişidir.
  • Madde alış verişinde sitoplazma ve dış ortamdaki maddenin yoğunluk farkı önemli değildir.
  • Hücre zarından geçemeyen maddelerin alış verişidir.
  • Bakteri, mantar ve bitkilerde görülmez.
  • Bazı protista (Amip, öglena, paramesyum vb.)larda ve hayvansal organizmaların bazı hücrelerinde görülür.
  • Organel zarlarındada görülür.
a)Endositoz:
1-Fagositoz: Katı maddelerin hücreye alınış şeklidir
2-Pinositoz: Sıvı ve sıvıda çözünmüş besinlerin alınış şeklidir                                                
b)Ekzositoz: 
Hücre içi sinidrim artıkları ve bazı metabolik ürünlerin hücre dışına atılım şeklidir.

Biyoloji 9. sınıf konu anlatımı hücre konusu, hücre yapı ve özellikleri nelerdir, Hücre zarı özellikleri ve görevleri nelerdir, ORGANELLER, Endoplazmik Retikulum nedir


HÜCRE YAPI VE ÖZELİKLERİ NELERDİR

Hücre zarı  özellikleri ve görevleri nelerdir

  • Hücreyi çepe çevre kuşatır
  • Yağ-protein ve karbonhidrattan oluşur.Temel yapı yağdır.
  • Hücreye şekil verir
  • Hücreyi dış etkilerden korur
  • Bazı organelleri oluşumunda rol alır(E.R.,Golgi, vb.)
  • Madde alış verişini kontrol eder
  • Hücrelerin birbirini ve kimyasalları tanımasını sağlar.
  • Çok hücrelilerde hücrelerin birbirine bağlanmasını sağlar
Not:Hücre ve organel zarlarında özel enzimler,pigmentler,elektron taşıma sistemi ve taşıyıcı proteinler yer alır.
Hücrelerin yaşamlarının devamı bulundukları ortamdan ihtiyaç duydukları maddeleri alması ve bu ortama metabolik artıklarını vermesine bağlıdır.
Maddelerin sitoplazmik ortam ile dış ortam arasında alış verişinde hücre zarı engelini aşmak gerekir . Hücre zarları seçici geçirgendirler . (Organel zarları da ( E.R. , Golgi , Lizozom , Mitekondri , Kloroplast vb.) seçici geçirgendir.) Bitki , mantar ve bakterilerde ayrıca çeper ve kapsül engeli de bulunur.
Hücre Zarına Bağlı Oluşumlar
A-Hücre  Çeperi 
  • Hücre zarı dışında cansız yapıdır.
  • Temel yapı selüloz olup değişik bitkilerde lignin , suberin , pektin de birikebilir.
  • Az esnek ve dayanıklıdır. Turgor oluşumuna neden olur.
  • Hücreye şekil vererek dış etkilere karşı korur.
  • Yüksek bitkilerde geçitler bulundurur.
  • Bitki , mantar ve bakterilerde bulunur.
  • Pinositoz ve fagositoza engeldir.
  • Bitkilerde destek oluşumunu sağlayan en önemli yapıdır
  • Hücre bölünmesinden sonra frogmaplastın gelişmesiyle oluşur.
  • Geçirgendir.
  • Bitki , mantar ve bakterilerde bulunur.
B-Glikokaliks
  • Hayvansal hücrelerde bulunur.
  • Hücre zarının dış kısmında bulunan karbonhidratlarca oluşturulur.
  • Pinositoz ve fagositoza  engel değildir.
  • Hücrelerin birbirini ve salgıları tanımasını sağlar.
  • Virüs reseptörleri olarak iş görür
  • Bu yapılarda meydana gelen anormallikler kanserleşmeye neden olur.
  • Hücreye antijen özellik kazandırır.Kalıtımın kontrolü altındadır Örn: Kan grupları
  •  Oluşumunda golgi etkendir
C-Kapsül
  • Bakterilerde bulunur.
  • Peptidoglikan yapıdadır
  • Bakteriyi olumsuz koşullara karşı korur.
  • Bakterilerin tutunma kapasitesini arttırır.
  • Virüslerin girişini , pinositoz ve fagositozu engeller.

ORGANELLER
1-Endoplazmik  Retikulum nedir :
  • Nukleus zarı , golgi ve salgı kofulları oluşumunda rol oynar.
  • Hücre bölünmesinde ortadan kalkar bölünme sonunda tekrar oluşur.
  • Hücrede asidik ve bazik tepkimeleri birbirinden ayırır.
  • Taşıdığı ribozomlarla enzimatik salgıların oluşumunda rol oynar.
  • Hücre zarı ile nukleus zarı arasında tek katlı zardan oluşmuş tüplü lamelli yapıdır.
  • İyon depolanmasında rol oynar.
  • Yağ özellikteki salgıların üretildiği yerdir.
  • Madde ve iyonların hücre içinde taşınımında rol oynar.
  • Prokaryot , yumurta , embriyonik ve alyuvar hücrelerinde bulunmaz.
  • Granüllü ve granülsüz olarak iki çeşittir.
A:Granülsüz  E.R. :
  • *Üzerlerinde ribozom taşımazlar.
  • *Protein olmayan salgıların üretiminde rol oynar.
  • *Karaciğer , ovaryum , testis , böbrek üstü bezlerinde çok bulunur.
B:Granüllü  E.R. :
  • *Üzerlerinde ribozom taşırlar.
  • *Nukleus yakınında bulunur.
  • *Proteinsel ve enzimatik salgıların üretilmesinde rol oynar.
  • *Protein sentezi hızlı olan hücrelerde çok bulunur.
2-   Peroksizom :
  • Tek katlı zardan oluşurlar.
  • Protista , mantar , bitki ve hayvan hücrelerinde bulunur.
  • Özellikle karaciğer , kas , böbrek hücrelerinde bulunur.
  • İçlerinde katalaz enzimi taşırlar.
Katalaz  Enzimi : Hücrede metabolizma sonucu oluşan zehir etkili H2O2 ‘ yi H2O ve O2 ‘ye çevirir.
          
Katalaz
2 H2O2                           2 H2O  +  O2
3-Golgi  Aygıtı  nedir:               
  • Olgunlaşmış eritrosit ve sperm hücreleri ile prokaryot hücrelerde bulunmaz.
  • Tek katlı zardan oluşmuş yassı keseler şeklindedir.
  • Tomurcuklanma ile içleri salgılarla , enzimlerle dolu keseler oluşturur.
  • E.R.’ larda üretilen salgıların depolanması ve paketlenmesinde rol oynar.
  • Selüloz , nişasta , glikojen ,glikoprotein,lipoprotein sentezinde rol oynar.
  • Hücre zarı yapısına katılan protein ve yağlara karbonhidrat eklenmesinde rol oynar.
  • Salgı yapan hücrelerle çok gelişmiştir. (Tükürük , mukus bezleri vb.)
  • Bitki hücresinde fragmoplast , hayvan hücresinde glikokaliks oluşumunda rol oynar.
  • Lizozomların oluşumunda rol oynar.
                
4-   Lizozom nedir :
  • Tek katlı zardan oluşmuş kese şeklindedir.
  • İçlerinde kuvvetli sindirim enzimleri taşırlar.
  • Pinositoz , fagositoz yapan hücrelerde çok bulunur. Alyuvarlarda bulunmaz.
  • Dışarıdan hücreye alınan besinlerin sindirimini sağlar.
  • Hücrede işlevini kaybetmiş organel ve yapıların sindirimini sağlar.
  • Dışarıdan hücreye giren bakteri ve toksinleri sindirerek etkisiz hale getirir.
  • Spermin yumurtayı döllemesinde rol oynar. Döllenmenin oluşumunu sağlar.
  • Hücre ölümünde hücre içeriğini sindirerek çürümeyi hızlandırır. (Otoliz)
  • Bazı canlılarda başkalaşımda rol oynar. (Kurbağada larval organların yok olması)
5-Ribozom konu anlatımı:
  • Yapısında  r-RNA  ve protein bulunur.
  • Nukleus ta meydana gelir.
  • Hücrede protein sentezini gerçekleştirir.
  • Protein sentezi fazla olan hücrelerde çok bulunur.
  • Bağımsız metabolizmaya sahip bütün hücrelerde görülür.
  • Olgun alyuvarlarda bulunmaz.
  • Sitoplazma , E.R. zarında , nukleus zarı , mitekondri ve kloroplastlarda bulunur.
  • Sitoplazmada serbest olan ribozom larda yapısal proteinler üretilir.
  • Zar sistemine bağlı ribozomlar da enzimatik proteinler üretilir.
  • Prokaryot ve eukaryot hücrelerin ortak organelidir.
                
6-Sentrozom ne demektir : 
  • Dokuz adet ipliksi proteinin silindirik organizasyonuyla oluşur. İki sentroil den oluşur.
  • Silindirik protein ipliklerin ortasında kendine özgü matrix vardır.
  • Nukleus yakınında bulunur.
  • Sil ve kamçı oluşumu ve hareketinde rol oynar.
  • Bazı protista , ilkel bitkiler ve hayvansal hücrelerde bulunur.
  • Yumurta ve alyuvar hücrelerinde bulunmaz.
  • Hücre bölünmeden önce kendini eşler.
  • Yapısında DNA olduğu varsayılmaktadır.
  • Zigot sentrozomu sperm hücresinden alır.
  • hücreden hücreye kalıtlanır
7- Mitokondri nedir:
  • İki katlı zardan meydana gelmiştir. Dış zar düz , iç zar kıvrımlıdır.
  • İç zar kıvrımlarına krista denir. Üzerinde solunum enzimleri taşır.
  • O2 ‘ li solunum yapan bütün eukaryotik hücrelerde bulunur. Alyuvarlarda bulunmaz.
  • Enerji ihtiyacı fazla olan hücrelerde sayısı fazladır. (Karaciğer , kas sinir , böbrek h.)
  • İç zarın içi matrixle doludur. Matrixle DNA , RNA , ribozom  özel proteinler bulunur.
  • Mitokondri de solunumla üretilen ATP hücrenin bütün yaşamsal olaylarında kullanılır.
  • Mitokondri ler bölünmez tomurcuklanma ile çoğalırlar.
  • Döllenme sonunda oluşan zigotta yumurtaya ait mitokondri ler bulunur. (Eşeyli üreyen canlılarda mitokondri ler anneden alınmıştır. Sentrozom ise babadan alınmıştır.)
  • Mitokondri zarları ileri derecede seçici geçirgen zardır.
                                                                                                                                                                    
NOT: O2’li solunum yapan bakterilerde mitokondri yerine mesezom bulunur.
NOT :  O2’  solunum
Enzim
C6H12O6  + 6 O2  ------------- 6CO2 + 6H2O + 38ATP
9-Plastidler :
A)   Kloroplast:
  • İki katlı zardan oluşmuştur.
  • Bazı protista ve bitkilerde bulunur.
  • İç zar içinde özel plazma olan stroma ve  üzerinde klorofil bulunan granumlar bulunur.
  • Stromada kendine özgü DNA , RNA , ribozom , protein ve mineraller bulunur.
  • Protoplastlardan veya leucoplastlardan gelişir.
  • Hücrede bölünerek sayısını artırabilir.
  • Işık enerjisini ATP enerjisine çevirerek organik madde sentezi gerçekleştirir. (Üretilen ATP hücredeki diğer yaşamsal olaylarda kullanılmaz.)
  • Bitkinin toprak üstü ışık olan genç kısımlarda bulunur.
  • İşlevlerini kaybedince kromoplasta dönüşür.
  • Bitkilerde fotosentez gerçekleştiren organeldir.
NOT :    Fotosentez
Işık
6 CO2  + 6 H2O  ---------------- C6H12O6  + 6 O2
kl .    
                              
B-Kromoplast : 
  • Bitkinin toprak altı ve toprak üstü kısımlarında bulunabilir.
  • Fotosenteze yardımcıdırlar.
  • Vitamin sentezinde rol oynarlar.
  • Likopin (kırmızı) , karoten (turuncu) , ksantofil (sarı) ,rengi oluşturan pigment taşırlar.
  • Meyve , çiçek ve yapraklarda renk oluşumunu sağlarlar. Üremeyi kolaylaştırır.
C-Leukoplast :
  • Işık almayan toprak altı depo yapılarda bulunur. Renksizdirler.
  • Işık alınca kloroplasta dönüşürler.
  • Fotosentezde oluşan glikozun nişasta halinde depolanmasını sağlarlar.
10  Kofullar : 
  • Hücre zarı , E.R. ve golgi den meydana gelirler.
  • Tek katlı zara sahiptirler.
  • İçlerinde su , tuz , alkoloid , karbonhidrat ve diğer organik molekül bulundururlar.
  • Kofullar sahip oldukları içerikle osmoz olayında etkili olurlar.
  • Yaptıkları işe göre  4 (dört) çeşit koful vardır.
A-Besin  Sindirim  Kofulu 
  • Bazı protista ve akyuvarlarda görülür.
  • Endositoz la besin alınmasıyla oluşur.
  • Koful içeriği lizozom enzimleriyle sindirilir.
  • Sindirim artıkları eksositozla  dışa atılır.
B-Boşaltım  Kofulu 
  • Tatlı sularda yaşayan tek hücrelilerde görülür.
  • Hücreye giren fazla suyu dışa atarak hücreyi hemolizden korur.
C-Salgı  Kofulu 
  • Golgi tarafından oluşturulur.
  • İçinde özel salgı maddeleri taşır.
  • Salgı yapan hücrelerde çok gelişmiştir.
D-Depo  Kofulu 
  • Bitki hücrelerinde oldukça büyüktür.
  • Bitkilerde koful zarına tonoplast denir.
  • Su  , hava ve artıkların depolanmasında rol oynar.
  • Genç hücrelerde küçük , yaşlı hücrelerde büyüktür.

Facebook zaman tüneli ile ilgili şikayetler, facebook zaman tüneli gizliliği engelliyor mu, facebook zaman tünelinden vazgeçmek mümkün mü

Facebook'un yeni uygulaması zaman tüneli (timeline) ile ilgili olarak facebook kullanıcılarının kafası karışmış görünüyor. Yeni sayfa dizaynına alışamayanlar çoğunlukta ve işin kötü tarafı zaman tüneli dizaynına geçtikten sonra sayfanızı eski haline çeviremiyorsunuz. Zaman tüneli ile ilgili şikayetlerden biri de gizliliğin ortadan kalkıyor olması. Eskiden facebookta genel bir gizlilik ayarı yaparak gönderilerinizi vs.. gizleyebiliyorken, şimdi her ileti için ayrıca gizlilik ayarı yapmak gerekiyor. Facebook  sayfaları zorunlu olarak zaman tüneline geçiriyor bu da  olayın tepki çeken başka bir yönü

11 Mart 2012 Pazar

İngilizce Ders (Emir Cümlesi), FİİL ve EMİR HALİ


İngilizce Ders  (Emir Cümlesi)

FİİL ve EMİR HALİ 
Hareket veya iş bildiren kelimelere fiil denir. –gelmek, okumak, almak, yazmak, içmek- gibi
 
Türkçe de mastar halinde, yani –gitmek, kapamak, koymak- şeklinde bulunan fiillerdeki mastar eki –mek, mak- kaldırılınca geriye kalan kısım nasıl bir emir ifade ediyorsa İngilizce’de de durum aynıdır.
 
-gelmek- mastarından –mek- eki kaldırılınca –gel- emri meydana gelir. İngilizce de –to come : gelmek- fiilinden –to : mek- kaldırılınca -come : gel- emir kipi meydana gelir.
 
To drink  içmek
Drink  iç
 
To eat  yemek
Eat  ye
 
İngilizce de emir cümleleri genel olarak emir bildiren bir kelime ile başlar.
 
Eat an apple. Bir elma ye.
Eat my apple. Benim elmamı ye.
 
Emir bildiren kelimenin İngilizce de başta olmasına karşılık, Türkçe de cümle sonunda bulunur.
 
Open the door of this room.   Bu odanın kapısını aç.
Put some flowers on the table.Masanın üstüne birkaç çiçek koy.
 
Dikkat : İngilizce emir cümlelerinde tekil şahıs, çoğul şahıs ayrımı yoktur. Tek kişiye de olsa, birden fazla kişiye de olsa emir kelimesi aynıdır.
 
İngilizce emir cümlelerine genellikle, -lütfen- anlamına gelen please kelimesi ilave edilir.
 
Open the window, please. Lütfen pencereyi açınız.
Read those lessons, please. Lütfen şu dersleri okuyunuz.
 
Please kelimesi cümlenin sonunda geldiği gibi emrin başında da bulunabilir, bu suretle –lütfen- kelimesinin üzerinde daha fazla durulmuş olduğu anlatılır.
 
Please come here.  Lütfen buraya geliniz.
Please take these bags. Lütfen bu çantaları alınız.
 
OLUMSUZ EMİR
 
Bir şeyin yapılmamasını veya olmamasını bildiren, yani olumsuz emirlerin teşkili için yapılacak şey –yapma- anlamına gelen -do not- kelimesini fiilin önüne getirmektir.
 
Open the door.  Kapıyı açın.
Don’t open the door. Kapıyı açmayın.
 
Come to the garden.  Bahçeye gel.
Don’t come to the garden. Bahçeye gelme.

İngilizce Ders to öntakısı, FROM (-den, -dan), INTO (içine), FOR (için), a lot of (bir çok), Look at (… a bak), Many - much - a lot of , How old (kaç yaşında), On the right (left) (Sağda – solda), SOME OF… (…nın bir kısmı), NEAR


İngilizce Ders 10(On takısı, TO öntakısı,FROM (-den, -dan)iINTO

Günler ve On takısı 
 
Haftanın günleri cümle içinde kendilerinden önce on takısını alırlar.
 
Sunday  Pazar
On Sunday Pazar günü (Pazar gününde)
Take my books on Monday. Kitaplarımı pazartesi günü al.
 
TO öntakısı (-e, -a)
 
To kelimesi öntakı olarak kullanıldığında –kapıya, pencereye, bahçeye, odaya- kelimelerinin sonlarındaki –e, -a eklerindeki gibidir.
 
To the door  kapıya
To the window pencereye
 
Come to our garden, please. Lütfen bahçemize gel.
Please go to their house. Lütfen onların evine git.
 
FROM (-den, -dan) 
Bir yere doğru yön gösteren to öntakısının zıddı, Türkçe’deki –den, -dan ekinin karşılığı olan from dur.
 
From the door  kapıdan
Go from the school to the train.  Okuldan trene git.
Take these books from the table. Bu kitapları masadan al.
 
Bu iki takıdan form’un evvel to’nun sonra gelmesi şart değildir.
 
Come from the window to my table. Pencereden masama gel.
Go to the butcher’s from the grocer’s. Bakladan kasaba git.
 
INTO (içine)
 
-e,-a eklerinin karşılığı olan to ön takısı kapalı bir yer için kullanıldığı zaman into şeklini alır. Örnek : kapıya, duvara, masaya derken to kullanmamız gerektiği halde eve,okula, odaya girişi anlatırken into kullanılır.  
 
into the house   evin içine * eve
into the room  odanın içine – odaya
into the school  okulun içine – okula
 
Come into the house. Eve gel.
Put the chairs into my room, please. Lütfen sandalyeleri odama koy
 
 
FOR (için)
 
For -için- anlamında bir öntakıdır.
 
For Ahmet  Ahmet için
For all teachers  bütün öğretmenler için
 
Are there any letters for Ahmet?  Ahmet için hiç mektup var mı?
 
 
a lot of (bir çok)
 
Bir çok anlamındadır. Sadece olumlu cümlelerde kullanılır.
 
A lot of books  bir çok kitaplar
I have a lot of books. Bir çok kitaplarım var.
There are a lot of children in the street. Sokakta bir çok çocuk var.
 
Look at (… a bak)
 
Türkçe deki –bakmak- fiilinin İngilizce de karşılığı to look tur. Bu fiil emir olarak kullanıldığında yani –bak- dendiği zaman sadece look kullanıldığı halde, bakılacak yer de söylendiği takdirde fiilden sonra at ilave edilir. Bu at Türkçe deki –duvara bak, adama bak- cümlelerindeki -…a- işini görür.
 
Look at the door.   Kapıya bak.
She is looking at that house. Şu eve bakıyor.
 
Many - much - a lot of 
 
Many yalnız olarak kullanıldığında –çok, bir çok- anlamına gelir ve sadece sayılabilen isimlerle kullanılır.
 
Many books birçok kitaplar
Many cats bir çok kediler
 
Are there many books on the table? Masanın üstünde bir çok kitaplar var mı?
 
Olumlu cümlelerde many yerine genel olarak a lot of kullanılır. –birçok, çok- anlamındadır, yalnız olumlu cümlelerde kullanılır.
 
Are there many pencils in the bag? Çantada bir çok kalemler var mı?
There aren’t many pencils in the bag. Çantada bir çok kalemler yok.
There are a lot of pencils in the bag. Çantada bir çok kalemler var
 
Sayılması mümkün olmayan isimlerle kullanılan ve yine –çok- anlamında olan kelime –much- tır.
 
Much water  çok su
 
Much sadece soru ve olumsuz cümlelerde kullanılır. Bu cümleler olumlu hale sokulacak olursa much yerine a lot of konulur.
 
Dikkat : İngilizce de sayılamayan isimler tekil durumdadır.
 
Is there much milk in the glass?  Bardakta çok süt var mı?
There isn’t much milk in the glass. Bardakta çok süt yok.
There is a lot of milk in the glass. Bardakta çok süt var.
 
Many, much ve a lot of Türkçe ye  çevrilişleri bakımından aynı anlamdadır. Ancak kullanılma yerleri değişiktir. 
Many sayılabilen isimler, much ise sayılamayan isimler önünde kullanılır. 
Many kelimesinin tercihen soru ve olumsuz cümlelerde kullanılmasına karşılık much sadece ve mutlaka soru ve olumsuz haldeki cümlelerde kullanılır. Her iki kelime de olumlu cümlelerde yerlerini a lot of bırakır. 
 
How old (kaç yaşında)
 
-eski, yaşlı- anlamında olan old kelimesi  how ile bir araya gelince –kaç yaşında- anlamını verir.
 
How old is Ahmet? Ahmet kaç yaşındadır?
How old is your son?  Oğlunuz kaç yaşındadır?
 
Ahmet is twenty years old. Ahmey yirmi yaşındadır.
 
On the right (left) (Sağda – solda)
 
I am writing with my right hand.  Sağ elimle yazıyorum.
There is a big tree on the left. Sol da büyük bir ağaç var.
Is the school on the right or on the left? Okul sağda mıdır yoksa solda mıdır?
 
 
SOME OF… (…nın bir kısmı) 
Some of, gerek sayılabilen, gerekse sayılamayan isimlerle beraber kullanılır ve -…nın bir kısmı- anlamına gelir.
 
Some of the students  öğrencilerin bir kısmı
Some of the soup çorbanın bir kısmı
 
NEAR
 
Near da in, on, under gibi bir ön takıdır. Anlamı “yanında, yakınında”
 
Near   yanında, yakınında
Near the book  kitabın yanında
Near the window pencerenin yanında
 
The pencil is near the book.  Kalem kitabın yanındadır.
The yellow bag is not near the radio. Sarı çanta radyonun yanında değildir.
 
BY (yanında, yanıbaşında)
 
Bir nakil vasıtasıyla gidiş anlatılırken by kullanılır. 
By train  trenle
By bus  otobüsle
 
Your daughter always goes there by train. Kızınız oraya daima trenle gider.
 
By kelimesi –yanında, yanıbaşında, hemen yanında, çok yanında- anlamlarını da verir. Near kelimesinden daha fazla yakınlık ifade eder.
 
She is standing near the tree.  Ağacın yanında (yakınında) duruyor.
She is standing by the tree. Ağacın yanında (hemen yanıbaşında) duruyor.
 
Come and sit by me.  Gel yanıma otur.
The car stopped by us.  Otomobil yanımızda durdu.
 
By ön takısı –göre- anlamını da verir.
 
It is ten o’clock by my watch. Benim saatime göre saat on.
It is five o’clock by his watch. Onun saatine göre saat beş.